تحلیلی بر چگونگی پراکندگی کرسی‌های مجلس شورای اسلامی در ایران

انتخابات، فرایند­های انتخاباتی، تصمیم­گیری و تصمیم­سازی به­وسیلة نهادهای منتخب، از جمله اصول بیشتر کشورهای جهان برای توسعه و تکامل است. یکی از مناسب­ترین ظرفیت­ها برای اعتمادسازی بیشتر بین اقوام و افکار مختلف و جذب و هدایت آن‌ها به­سوی یک آرمان و اندیشة سیاسی مشترک و حفظ تمامیت کشور، وجود نهاد قانونگذاری در کشور است. نهادی که مهم‌ترین هدف آن، وضع قوانین عادلانه است. این مهم در کشوری مانند ایران که از نظر قومی­- مذهبی و زبانی متنوع است، اهمیت ویژه­ای دارد. تجمع نمایندگان ملت از سراسر کشور به­صورت برابر، بدون توجه به قومیت­، زبان و مذهب، الگویی متناسب از مشارکت سیاسی تمام ملت را به نمایش می­گذارد. این امر در بلندمدت، بر تقویت نیروهای مرکزگرا تأثیر خواهد گذاشت و اصل وحدت، وفاق و وفاداری ملی و یکپارچگی سیاسی- فضایی را به­همراه خواهد داشت. از این­رو، پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به دو پرسش اساسی خواهد بود: 1. آیا در جمهوری اسلامی ایران، با توجه به پراکندگی جمعیت و وسعت سرزمین، فرصت برابر برای دستیابی به کرسی­های مجلس شورای اسلامی برای همة مردم وجود دارد؟ 2. در صورت نبود دسترسی مناسب، علل اصلی آن چه بوده است؟ نتایج نشان داد که در ایران، فرصت برابر در دسترسی به کرسی­های مجلس برای همة مردم با توجه به وسعت و پراکندگی جمعیت فراهم نیست و تمایز زیادی بین استان­ها دیده می­شود. ارزش رأی­ها در استان­های مختلف، متفاوت است و مجموعه­ای از عوامل که عمدتاً منشأ سیاسی و مدیریتی داشته­اند، به­صورت زنجیره­ای به نبود تعادل منجر شده­اند.